Mùa hạ năm 1978.

Ở phía đông thôn Đại Liễu Thụ, trong sân nhà họ Lục, vợ của Lục Thiết Lâm, Điền Quế Hoa đang cúi đầu ngồi dưới gốc cây dương lớn trong sân nhặt đậu que. Một nắm đậu que vừa hái còn tươi rói, được bà bẻ đầu, ngắt đuôi, bẻ khúc rồi rút xơ, tích lại thành một đống to rồi cho vào chậu nhựa đặt dưới đất.

Hai bên bà, mỗi bên ngồi một người. Bên trái là chị dâu Thôi Minh Lệ cũng để tóc ngắn ngang tai giống bà, bên phải là cô em chồng Lục Ngọc Hà trẻ hơn vài tuổi, tóc dài được búi cao sau đầu.

Hai người kia cũng không giúp gì, chỉ liếc mắt ra hiệu với nhau rồi cô em chồng Lục Ngọc Hà mở lời trước: "Thanh niên trí thức Chu kia dáng dấp tuấn tú, lại có học thức, nhà lại ở tận thành phố lớn như Thượng Hải, chị dâu à, đừng nói Bình Bình, đến em mà trẻ lại hai mươi tuổi thì em cũng thích, cũng muốn gả!"
"Nhưng trẻ con thì mắt nhìn nông, chỉ thấy được cái trước mắt, người lớn chúng ta không thể như vậy."

"Thanh niên trí thức Chu có điều kiện như thế, có thể thật lòng với Bình Bình nhà chúng ta sao? Bình Bình nhà chúng ta tuy đẹp, nhưng cũng chỉ là con gái nông thôn!"

"Vả lại, thanh niên trí thức Chu từ Thượng Hải đến, nghe nói cha mẹ anh chị đều là cán bộ, cho dù cậu ta thật lòng thích Bình Bình thì gia đình cậu ta chưa chắc đã chấp nhận đâu!"

Thôi Minh Lệ vội vàng tiếp lời: "Thật ra nếu thanh niên trí thức Chu muốn ở lại thôn Đại Liễu Thụ cả đời, thì Bình Bình gả cho cậu ta cũng được. Nhưng tôi nghe nói cậu ta chuẩn bị sang năm thi đại học, nếu thật sự thi đậu thì chắc chắn sẽ rời đi."

"Cậu ta đi rồi, Bình Bình nhà chúng ta biết làm sao?"

"Hơn nữa cậu ta vào đại học rồi, trong trường toàn những cô gái cũng là sinh viên ưu tú, liệu cậu ta còn nhớ cô gái nông thôn như Bình Bình không?"
Điền Quế Hoa ngừng tay nhặt đậu que, chau mày thở dài: "Tôi và ba nó cũng từng nói như vậy, nhưng Bình Bình nó mê muội rồi, tôi..."

"Con gái mà, mê muội nhất thời là bình thường, lúc này phải xem người lớn ra tay!"

Lục Ngọc Hà ngắt lời Điền Quế Hoa, nói: "Chị dâu, vì hạnh phúc cả đời của Bình Bình, chị và anh hai tuyệt đối không thể mềm lòng, để mặc nó hồ đồ, nếu bị bỏ rơi rồi thì thật sự mất hết mặt mũi nhà họ Lục chúng ta!"

"Em nói thật, khuyên không được thì cứ nhốt nó trong nhà, không cho ra cửa, sau đó chúng ta nhờ bà con hàng xóm xem mắt giúp, tìm một người làng trên xóm dưới hiểu tận gốc rễ, sớm gả đi là được rồi!"

Thôi Minh Lệ: "Nhà mẹ đẻ tôi có một đứa cháu trai..."

Đúng lúc này, cánh cổng gỗ của sân nhà họ Lục bị đá văng ra, Lục Bình cõng một sọt lớn cỏ heo sau lưng, mặt lạnh bước vào.
"Ối, Bình Bình về rồi à!" Thôi Minh Lệ cười gượng gạo.

Lục Ngọc Hà liếc nhìn cháu gái, vẻ mặt thản nhiên: "Bình Bình à, về đúng lúc, chúng ta đang nói chuyện của con đấy!"

Lục Bình đặt sọt cỏ heo xuống, đi thẳng đến dưới gốc cây dương, cô không ngồi xuống cùng người lớn, mà đứng thẳng, từ trên cao nhìn xuống hỏi: "Nói chuyện của con? Nói chuyện gì?"

Lục Ngọc Hà hơi nhíu mày, trong lòng không vui.

Thôi Minh Lệ lại không quan tâm nhiều như vậy, bày ra vẻ mặt dịu dàng: "Chúng ta đang nói chuyện con và thanh niên trí thức Chu đấy, Bình Bình à, con còn nhỏ, chưa trải sự đời, đàn ông ấy mà, nhất là người như thanh niên trí thức Chu, con gái nông thôn chúng ta tuyệt đối không nên vọng tưởng!"

Lục Ngọc Hà tiếp lời: "Cậu ta là người đọc sách, lại từ thành phố đến, khác hẳn chúng ta, hiện giờ cậu ta thích con chỉ vì nơi đây không có lựa chọn tốt hơn, đợi sau này cậu ta thi đậu đại học, ra ngoài có tiền đồ, thì lập tức bỏ con thôi!"

Điền Quế Hoa nhìn con gái mình, 18 tuổi xuân xanh, da trắng như tuyết, tóc dài đen mượt tết thành hai bím rũ trước ngực, má hơi đỏ vì trời nóng, trán và đầu mũi lấm tấm mồ hôi, không phải mẹ khoe con, nhưng quả thật là xinh đẹp bậc nhất mười dặm tám làng!

Con gái mình, Điền Quế Hoa tự thấy ai cũng xứng với cô, nhưng thanh niên trí thức Chu thì...

Bà biết con gái thích Chu Thanh Vân, nhưng vì tương lai của con gái, bà đành cứng lòng: "Bình Bình, sau này con đừng gặp thanh niên trí thức Chu nữa, hai đứa không hợp nhau."

Bà nói thêm: "Mẹ sẽ nhờ người giới thiệu cho con một chàng trai tốt, gia cảnh rõ ràng, con cũng không còn nhỏ, bình thường chú ý một chút, đừng để người ta nói ra nói vào."

Lục Ngọc Hà gật đầu: "Bình Bình, nghe mẹ con đi, sau này đừng gặp thanh niên trí thức Chu nữa, đừng để những tin đồn nhảm nhí làm bên nhà trai nghe được lại không vui."

Thôi Minh Lệ cũng gật đầu: "Phải đó Bình Bình, chúng ta đều là vì muốn tốt cho con, con nhất định không thể không nghe lời!"

Vì tốt cho cô.

Đúng vậy, bọn họ đều nói là vì tốt cho cô, cho rằng cô và Chu Thanh Vân một người là trí thức thành phố, một người là gái quê thấp kém, không xứng đôi, cho nên muốn nghĩ cách ngăn cản cô và Chu Thanh Vân ở bên nhau.

Cô không nghe thì là cứng đầu, cô phản kháng thì là hồ đồ, chỉ có nghe lời mới là hiểu chuyện.

Nghĩ đến kiếp trước, cô phản đối cũng vô ích, chống cự thì bị nhốt vào phòng chứa củi, không cho ăn uống, sau đó người trong nhà còn uy hϊếp nếu cô không nghe lời thì sẽ đánh gãy chân Chu Thanh Vân...

Cho nên cuối cùng cô chỉ có thể nghe lời, nói lời tuyệt tình chia tay Chu Thanh Vân, nghe theo gia đình gả cho Từ Thiên Lôi ở thôn bên.

Từ Thiên Lôi thật lòng thích cô, nhưng lại là người nhu nhược, sợ mẹ. Sau khi cưới, cô bị mẹ chồng hành hạ, bị em chồng bắt nạt, Từ Thiên Lôi chỉ dám âm thầm xót xa chứ ngoài mặt thì im lặng.

Đến khi cô sảy thai hai lần liên tiếp, thân thể tổn hại không thể mang thai được nữa, Từ Thiên Lôi cũng thay đổi. Dù không ly hôn, nhưng anh ta lại vụиɠ ŧяộʍ với quả phụ trong thôn, đến khi quả phụ kia lớn bụng tìm đến cửa, cô mới biết chuyện này.

Cô tất nhiên không thể cùng anh ta sống tiếp, đòi ly hôn trở về nhà mẹ đẻ. Mẹ cô ôm cô khóc mãi, ba cô lại trách cô năm xưa mê muội một hai phải cùng thanh niên trí thức ở bên nhau.

Nói nếu cô không hồ đồ, trong nhà cũng không vội vàng gả cô ra ngoài, nếu là từ từ tìm hiểu ắt gả được chỗ tốt.

Cô út và bác gái cũng đến, miệng năm miệng mười nói cô đã không thể sinh con, ly hôn rồi cũng chẳng ai muốn, gả tiếp cũng không có con, chi bằng quay về sống với Từ Thiên Lôi, rồi nhận đứa con của quả phụ kia làm con nuôi.

Lúc ấy cô tức điên lên, xông vào bếp cầm dao phay chém Lục Ngọc Hà một nhát vào tay, chém luôn bắp chân Thôi Minh Lệ rách toạc.

Làm ra chuyện lớn như thế, nhà mẹ đẻ đương nhiên không dung nổi.

Chưa chờ ba cô đuổi, cô đã cầm dao phay ra cửa. Nhà mẹ không thể về, nhà họ Từ cô cũng sẽ không trở về, cô cầm dao đi thẳng đến điểm thanh niên trí thức đã bỏ hoang bấy lâu.

Cô nhớ đến Chu Thanh Vân, chàng trai cô gặp năm 17 tuổi, 18 tuổi thì đem lòng yêu thích.

Anh đã sớm đi rồi.

Mùa thu năm cô 18 tuổi, cô vội vàng gả cho Từ Thiên Lôi. Mùa hè năm sau, anh tham gia thi đại học, thi đậu đại học Thượng Hải.

Trước khi đi, anh kêu em trai nhắn lại cho cô, nếu cô gặp chuyện gì cần giúp đỡ, có thể đến Thượng Hải tìm anh, anh nói rõ tên trường đại học và cả địa chỉ nhà.

Nhưng... cô thật có thể đi tìm anh sao?

Mặc kệ nói như thế nào, năm đó là cô nói chia tay, là cô phụ anh trước, anh thật sự nguyện ý giúp cô sao?

Nhiều năm trôi qua như vậy, anh hẳn đã có gia đình rồi, hiện giờ cô tìm đến, chẳng phải sẽ làm phiền anh sao?

Vẫn là thôi đi, không đi quấy rầy anh, hiện giờ thời thế đã khác, cô tự mình có thể bước ra khỏi nơi này!

Lục Bình nghĩ vậy, nước mắt từng giọt lớn rơi xuống, cô không khỏi nghĩ, nếu năm đó hai người không chia tay, sau khi anh thi đậu đại học sẽ đối xử với cô trước sau như một, hay sẽ lập tức bỏ rơi cô?

Đáng tiếc, trên đời không có chữ "nếu", cô vĩnh viễn không có được đáp án.

Hai mắt đẫm lệ mông lung, mắt cô ngày càng hoa, rồi tối sầm lại, cô hoàn toàn mất đi ý thức.

Khi mở mắt ra lần nữa, cô đang cầm lưỡi hái cắt cỏ heo dưới chân núi.

Cô trọng sinh, trọng sinh trở lại năm 18 tuổi, lúc mới cùng Chu Thanh Vân yêu nhau.

Cô thích Chu Thanh Vân, từ lúc anh vừa xuống nông thôn, vào thôn Đại Liễu Thụ bọn họ, lần đầu tiên gặp anh là cô đã thích rồi.

Anh không giống với mấy gã đàn ông trong thôn, không có làn da đen sạm, không thân hình lực lưỡng đáng sợ, cũng không ăn mặc lôi thôi, mùa hè cởi trần bưng bát cơm ở cửa ăn ngấu nghiến.

Anh cao gầy, da trắng, dung mạo tuấn tú, tính tình ôn hòa, anh mặc sơ mi màu trắng hoặc màu xanh quân đội, quần dài màu đen hoặc màu xanh quân đội, lúc nào cũng gọn gàng sạch sẽ.

Không chỉ mình cô thích anh, mà trong thôn cũng có rất nhiều cô gái thích anh.

Thế nhưng anh lại như thể chẳng để mắt đến ai cả, không thân cận với các cô gái trong thôn, cũng không hay nói chuyện với các nữ trí thức ở điểm trú.

Anh luôn là khi làm công thì nghiêm túc làm công, lúc không làm công thì hoặc là ở lì trong điểm trú, hoặc là một mình lên núi đọc sách.

Cô từng gặp anh hai lần trên núi, nhất là lần nọ, anh bị rắn độc cắn, cô giúp anh xử lý vết thương, sau đó lại nhờ em trai mang hai lần thuốc đến cho anh, từ đó trong mắt anh mới có cô.

Bọn họ là có tình cảm với nhau, nhưng kỳ thực lại ít có cơ hội gặp gỡ riêng tư, chỉ là cô nhờ em trai mang đồ ăn đến cho anh hai lần, còn anh thì gửi lại cô một chiếc khăn lụa, rồi mua cho cô mấy lần điểm tâm trên huyện.

Nhưng vốn bọn họ cũng chẳng có ý định giấu giếm, thế nên người nhà cô và những người ở điểm thanh niên trí thức rất nhanh liền biết chuyện.

Mới đầu, ba mẹ nàng cũng không phản đối gay gắt, vì Chu Thanh Vân là người chính trực lương thiện, làm việc lại chăm chỉ không lười biếng. Mà cô thì lại đặc biệt xinh đẹp, cho nên ba mẹ cô cũng không cảm thấy Chu Thanh Vân không tốt, cũng không cảm thấy không xứng đối.

Là cô út và bác gái cô cứ năm lần bảy lượt đến nhà “tốt bụng” khuyên nhủ, khiến mẹ cô lung lay, còn ba cô thì cương quyết không chấp thuận nữa.

Kiếp trước đã trải qua một lần, kiếp này Lục Bình dĩ nhiên sẽ không cùng người trong nhà cứng đối cứng nữa, cô chỉ là một cô gái, nếu không có ai giúp, cưỡng ép đối đầu chẳng khác nào tự hại mình, cũng khiến Chu Thanh Vân bị liên lụy.

Nghĩ tới Chu Thanh Vân, trong lòng Lục Bình có phần buồn bã, sắc mặt cô cũng theo đó mà u ám, cô không nói lời nào, chỉ khẽ hít mũi rồi sau đó trực tiếp đi vào nhà.

Nhìn bóng dáng cao gầy của cháu gái thứ hai, Lục Ngọc Hà thầm cảm thán thật đẹp, nhưng khi mở miệng lại mang theo bất mãn: “Chị dâu à, em thấy con bé Bình Bình này chị phải dạy lại rồi, gặp trưởng bối mà chẳng thèm chào hỏi, mẹ ruột nói chuyện mà cũng không ngó tới, tính tình thế này thì chịu sao nổi?”

Thôi Minh Lệ cũng góp lời: “Phải đó, ở nhà thì còn đỡ, chứ sau này mà về nhà chồng cũng thế thì có bà mẹ chồng nào mà thích cho nổi?”

Lục Ngọc Hà phụ họa: “Đúng vậy, cái kiểu này mà...”

“Được rồi, hai người bớt nói vài câu đi!” Điền Quế Hoa không vui ngắt lời cô em chồng và chị dâu: “Trong lòng con bé đang khó chịu, đâu có tâm trí mà để ý mấy chuyện đó?”

Lục Ngọc Hà bĩu môi, Thôi Minh Lệ thì đảo mắt một cái rồi mới chịu im lặng.